Plac u Srbiji jeftiniji od polovnog automobila? Moguće je, a mi otkrivamo GDE!
Potraga za sopstvenim parčetom zemlje, bilo za izgradnju porodične kuće, vikendice ili kao investiciju, postala je sve aktuelnija u Srbiji. Beg od gradske vreve, želja za mirnijim životom i povoljnije cene kvadrata van velikih urbanih centara glavni su motivi koji pokreću kupce. Međutim, cene placeva drastično variraju od regiona do regiona, pa čak i od sela do sela. Ovaj članak pruža detaljan pregled oblasti u Srbiji gde se mogu pronaći najjeftiniji placevi, uz analizu faktora koji utiču na cenu i savete za pametnu kupovinu.
Faktori koji definišu cenu placa
Pre nego što se upustimo u geografsku analizu, važno je razumeti šta sve formira cenu jednog placa. Nije uvek presudna samo lokacija, već čitav niz elemenata koji plac čine vrednijim ili pristupačnijim.
Namena zemljišta: Ključna razlika je između građevinskog i poljoprivrednog zemljišta. Građevinski placevi, na kojima je dozvoljena gradnja, po pravilu su znatno skuplji. Poljoprivredno zemljište je jeftinije, ali proces prenamene u građevinsko može biti dug, skup i ponekad neizvestan.
Infrastruktura: Dostupnost struje, gradske vode, kanalizacije, gasa i asfaltnog puta direktno podiže cenu. Plac bez rešene infrastrukture može delovati jeftino na prvi pogled, ali troškovi naknadnog uvođenja priključaka mogu premašiti početnu uštedu.
Lokacija i saobraćajna povezanost: Blizina većeg grada, autoputa ili magistralnog puta značajno utiče na vrednost. Što je plac udaljeniji i izolovaniji, to mu je cena niža.
Pravni status: Plac mora biti “uknjižen” sa rešenim imovinsko-pravnim odnosima (vlasništvo 1/1). Neuknjižene parcele ili one sa teretom su jeftinije, ali nose ogroman rizik i potencijalne pravne probleme.
Geografske karakteristike: Plac na ravnici je generalno skuplji od onog na strmom terenu ili u klizištu. Pogled, osunčanost i okruženje takođe igraju ulogu.
Regioni sa najpristupačnijim cenama placeva
Kada se uzmu u obzir svi navedeni faktori, jasno se izdvajaju određeni delovi Srbije gde je ponuda jeftinih placeva najveća.
Južna i Istočna Srbija: Neprikosnoveni lideri u niskim cenama
Ovi delovi zemlje, nažalost, suočavaju se sa značajnom depopulacijom, što je direktno dovelo do pada cena nekretnina i zemljišta. Ovde je moguće pronaći građevinske placeve po cenama koje su u Beogradu ili Novom Sadu nezamislive.
Okruzi: Pirotski, Zaječarski, Borski, Toplički i Jablanički okrug prednjače.
Gradovi i opštine: U okolini gradova kao što su Knjaževac, Svrljig, Bela Palanka, Babušnica, Kuršumlija, Lebane i Vladičin Han, cene su izuzetno niske. U samim selima ovih opština, placevi od nekoliko ari sa ucrtanim objektom (što olakšava gradnju) mogu se naći za svega par hiljada evra. Često se uz plac dobija i stari objekat koji se može renovirati ili srušiti.
Prednosti: Netaknuta priroda, mir, čist vazduh i izuzetno niske cene.
Mane: Lošija infrastruktura, velika udaljenost od Beograda i Novog Sada, slabija ekonomska razvijenost regiona.
Centralna Srbija: Skriveni dragulji u srcu zemlje
Centralna Srbija nudi bolji balans između cene, prirode i saobraćajne povezanosti. Iako su cene ovde nešto više nego na jugu i istoku, i dalje su višestruko niže u poređenju sa Vojvodinom ili okolinom Beograda.
Okruzi: Rasinski, Pomoravski, i delovi Šumadijskog i Kolubarskog okruga koji nisu turistički atraktivni.
Gradovi i opštine: U selima oko Trstenika, Kruševca, Varvarina, Paraćina, kao i u manje popularnim delovima opština Valjevo i Gornji Milanovac (dalje od Divčibara i Rajca), mogu se pronaći veoma povoljni placevi. Potencijal leži u selima koja su blizu Zapadne Morave ili imaju dobru vezu sa autoputem “Miloš Veliki”.
Prednosti: Dobra saobraćajna povezanost, plodna zemlja, blizina većih industrijskih centara (Kruševac, Kraljevo, Čačak).
Mane: Cene mogu varirati; potrebno je detaljno istraživanje kako bi se izbegle precenjene lokacije.
Vojvodina: Pristupačne oaze u banatskoj ravnici
Iako je Vojvodina generalno skuplja, pre svega zbog razvijene poljoprivrede i blizine Novog Sada i Beograda, jedan njen deo se izdvaja po niskim cenama – Banat.
Okruzi: Pre svega Srednjobanatski i Južnobanatski okrug.
Gradovi i opštine: Najjeftiniji placevi u Vojvodini nalaze se u opštinama Sečanj, Plandište, Alibunar, Žitište i Nova Crnja. U selima ovih opština, građevinski plac sa svim osnovnim priključcima može se kupiti po veoma pristupačnim cenama.
Prednosti: Ravničarski teren pogodan za gradnju i poljoprivredu, uređena sela, dobra infrastruktura.
Mane: Udaljenost od glavnih saobraćajnih koridora, slabija atraktivnost pejzaža za one koji traže brdsko-planinske predele.
Na šta obratiti pažnju pre kupovine
Niska cena ne sme biti jedini kriterijum. Pre nego što donesete konačnu odluku, obavezno proverite sledeće:
Provera dokumentacije: Angažujte advokata ili se sami informišite u službi za katastar nepokretnosti. Proverite vlasnički list, da li postoje tereti, zabeležbe ili nerešeni sporovi.
Informacija o lokaciji: U opštinskoj upravi zatražite informaciju o lokaciji. Ovaj dokument će vam otkriti da li je na placu dozvoljena gradnja, kakvi su urbanistički uslovi (spratnost, udaljenost od komšija, itd.) i da li kroz plac prolaze planirani infrastrukturni koridori.
Fizički obilazak terena: Nikada ne kupujte plac “na neviđeno”. Obiđite lokaciju, po mogućstvu u različito doba dana i po različitim vremenskim uslovima. Proverite pristupni put, nagib terena i nivo podzemnih voda.
Razgovor sa komšijama: Buduće komšije su najbolji izvor informacija o lokalnim prilikama, problemima (klizišta, poplave, vetrovi) i prednostima života u tom kraju.
Zaključak
Najjeftiniji placevi u Srbiji nedvosmisleno se nalaze u nerazvijenim i depopulacijom pogođenim područjima južne i istočne Srbije. Odmah za njima slede određeni delovi Banata i ruralna područja centralne Srbije koja nisu turistički eksploatisana.
Kupovina jeftinog placa može biti izvanredna prilika za stvaranje doma ili vikend utočišta, ali samo uz temeljno istraživanje i oprez. Ključ uspeha je pronaći balans između niske cene i realnih mogućnosti koje plac pruža, imajući u vidu sve potencijalne skrivene troškove i izazove. Uz strpljenje i dobru pripremu, san o sopstvenom komadu zemlje u Srbiji je i te kako ostvariv.